Семантыка-граматычныя і стылістычныя асаблівасці парэмій мовы трылогіі "Палеская хроніка" I. Мележа. Структурна-марфалагічныя асаблівасці, сэнсавая характарыстыка парэмій. Прыказка як моўная адзінка. Картатэка парэмій мовы "Палескай хронікі" Мележа.
Аннотация к работе
РЭФЕРАТ Ключавыя словы: парэмія, прыказка, парэміялогія, семантыка, характарыстыка, алегарычны характар, функцыя. Аб’ект даследавання: парэміі ? мове трылогіі I. Мележа “Палеская хроніка”. Прадмет даследавання: семантыка-граматычныя і стылістычныя асаблівасці парэмій мовы трылогіі “Палеская хроніка” I. Мележа. Задачы: 1)скласці картатэку парэмій мовы “Палескай хронікі” I. Мележа; 2) даць сэнсавую характарыстыку парэмій мовы “Палескай хронікі” I. Мележа; 3) вызначыць структуру парэміі і апісаць марфалагічныя сродкі арганізацыі дадзеных адзінак; 4) разгледзець спосабы ?ключэння парэмій у кантэкст; 5) вызначыць стылістычныя функцыі парэмій мовы “Палескай хронікі” I. Мележа. Характарызуючы гэты малы жанр беларускай вуснапаэтычнай творчасці, вядомы даследчык славянскага фальклору К.П. Кабашнікаў слушна за?важае: Прыказка мае шырокае поле ?жывання, яна адносіцца не толькі да той канкрэтнай сітуацыі, пра якую ідзе гаворка, а да любой падобнай, калі абставіны прымушаюць чалавека акты?на шукаць выйсце, рабіць, здавалася б, немагчымае, для выпра?лення крытычнага становішча, выратавання жыцця, маёмасці, справы i г. д. У выніку шматгадовага вывучэння мовы, побыту, звычаяў свайго народа I.I. Насовіч зазначае: Беларусы ўсе факты, усе выпадковасці чалавечага жыцця, усе ўчынкі, як добрыя, так i дрэнныя, i ўсякае нават меркаванне пра што-небудзь падводзяць пад мерку cвaix прыказак. На гэты аспект звяртаюць увагу даследчыкі: Супаста?ляючы беларускія прыказкі, прыма?кі i загадкі з адпаведнымі жанрамі фальклору іншых славянскіх народа?, мы імкнемся перш за ?сё ?весцi беларускі матэрыял у агульнаславянскі кантэкст, паказаць яго як неадемную частку агульнаславянскай духо?най спадчыны, падобную не толькі агульным зместам, логікай разважання, вывадамі з пэ?ных сітуацый, але i вобразамі, асобнымі мастацкімі дэталямі, паэтычнымі сродкамі. Прыказкі i прыма?кі - вельмі спецыфічныя творы, якія стаяць на мяжы па?сядзённай мо?най практыкі чалавека i мастацтва слова i могуць быць аднесены як да першай, так i да другога. Таму некаторыя вучоныя XIX - XX стст (Ф. I. Як адзначае У. Юрэвіч, “… Мележ, як сапра?дны мастак, забіраецца ? самыя нетры чалавечай душы…” [24 , с.