Ранні публіцыстычны творы А. Луцкевіч. Пэма Сон на кургане. Праблема прыгажосці ў М. Багдановіча. Погляд А. Луцкевіча на развіццё літаратурнага працэсу ва Усходняй Беларусі. Празаічныя творы Язэпа Лёсіка. Аповесць Дзве душы як мастацкі рэпартаж.
Аннотация к работе
АНТОН ІВАНАВІЧ ЛУЦКЕВІЧ (1884-1946) луцкевіч пэма лiтаратура Адзін з самых выдатных палітычных і культурных дзеячаў Беларусі, крытык, літаратуразнаўца, гісторык, публіцыст Антон Іванавіч Луцкевіч нарадзіўся 17 студзеня па старому стылю (29 студзеня) 1884 г. у Шаўлях Ковенскай губерні, цяпер г. Шаўляй Літоўскай Рэспублікі ў сямі служачага. (Род паходзіў са шля-хецкага асяроддзя і меў герб «Навіна», адсюль адзін з самых вядо-мых псеўданімаў А. Луцкевіча - «Антон Навіна».) Бацька быў вайскоўцам, а пасля служыў на чыгунцы. У 1902 г. паступіў у Пецярбургскі універсітэт на прыродазнаўчае адцзяленне. Кааптаваны разам з братам I. На па-седжанні народнага Сакратарыята прапанаваў абвясціць незалеж-насць БНР, што і адбылося 25 сакавіка 1918 г. Гэта ўжо сурёзны здабытак бе-ларускай літаратуры... «Запраўды: чытаць вершы Багдановіча павінны толькі тыя, хто разумее музыку слова, чыя душа бачыць хараство ў чыстай паэзіі». Значная частка яго-ных прац будзе прысвечана асэнсаванню творчасці Янкі Купалы і Максіма Багдановіча, якія прадстаўлялі, на думку крытыка, розныя плыні беларускай паэзіі: плынь стыхіі і барацьбы і плынь дасканаласці і прыгажосці. Як і раней, ён друкуецца пад псеўданімам Антон Навіна, крыптанімамі-а-н-а і А. Л., а таксама падпісваючыся ўласным прозвішчам. Зяўляюцца ягоныя трапныя і вывераныя ў ацэнках рэцэнзіі на песу «Базылішк» Ф. Аляхновіча, на зборнік вершаў «Матчын дар» Алеся Гаруна, некралогі па А. Пашкевіч-Кейрысавай (Цётцы), Аляксандру Ельскаму, Генрыку Сянкевічу, Максіму Багдановічу. Наступны артыкул прысвечаны Я. Коласу, які, на думку А. Луцкевіча, займае «адно з першых мейсц у беларускай літаратуры часу адраджэння». Беларуская культура здолела прывабіць і інтэграваць у нейкай ступені 3.